Sıra Dışı Arıcılık

Sıra dışı arıcılık birçok arıcının pek benimsemediği bir arıcılık sistemidir. SDA (Sıra Dışı Arıcılık) sistemi arılıların doğada yaşadıkları şekilde ve davranışlarına mümkün olduğu kadar uyulmaya çalışılan bir sistemdir.

• Bu sistemde kuluçkalık hiçbir zaman açılmaz ve her hangi bir müdahale yapılmaz.
• Kuluçkalıkta olan ballı çerçeveler alınmaz. (Herhangi bir kişinin elinden ekmeğini alarak onu aç bırakmak ne anlamda ise, arıların kuluçkalığındaki balını almak da aynıdır.)
• Ham petek kullanılmaz.
• Hastalıklarla mücadele yapılmaz.
• Çevresinde ve bölgesinde bulunan bitkilerde kimyasal ilaçlar kullanılmaz. Yapılması gereken en uygun tarım, kardeş bitkiler yöntemidir.
• Kimyasal ilaçların kullanıldığı tarım uygulamaları yapılmaz.

Doğada yuva kuran arılara kim müdahale ediyor? Hastalandıklarında ilaç veren var mı? Kışın üşürler diye üstünü örten var mı? Ana arı yavru yapmış mı, yapmamış mı diye açıp bakan var mı? Tabii ki kimse onlara bir müdahalede bulunmuyor. Onlar ağaç kovuklarında, kaya oyuklarında ve hatta ağaç dalları arasına yaptıkları yuvalarında kar altında bile yaşayabiliyorlar. Ama biz yaptığımız kovanlarda arıları tam manasıyla yaşatamıyoruz.

Neden mi? Arı davranışlarını tam manasıyla incelemiyoruz. Arıların yaptıklarından ders çıkarmasını bilmiyoruz veya dikkate almıyoruz. Kovanları çok sık açıyoruz. Gereksiz ve dozundan fazla ilaç kullanıyoruz. Hijyen şartlarına uymuyoruz. Yaptığımız hatalar, saymakla bitmez. Bunlara bazen ben de dâhilim, merak etmeyin. En önemlisi “hatalı, yanlış olan bilgi ve uygulamaları, tekrar etmemek”. İşte bu nedenle de SDA sistemini uygulamamız gerektiğine inanıyorum.

SDA sisteminde kullanmak için bir kovan yapmamız gerekmektedir. Bu arı kovanı nasıl olmalı ki, verimi yüksek olsun ve her arıcı elindeki kovan parçaları ile kolayca dönüştürebilsin.

İlk önce, ülkemizde kullanılan kovan tiplerini standart ölçüleri ile bilgisayarda çizmeye başladım. Çerçeve içindeki petek gözlerine varıncaya kadar çizdim. Kullandığımız Longstroth ve Dadant tipi kovan çerçevelerinin petek gözü (PG) adetlerini hesapladım. Bu hesapları yaparken de aklıma Altın Oran (1,618) takıldı. Her şeyde altın oran varken kovanlarda neden olmasın dedim ve Altın Oranlı Kovan yapmaya karar verdim.

Üreteceğim kovanın kuluçkalık özelliklerinde neler olmalı;

• İlk başta verimin yüksek olması için, arı populasyonu da yüksek olması gerekir. 80.000 arılı kovan olması gerekmektedir.
• Kovan ölçüleri Altın Oranlı olmalı.
• Propolis ve polen tuzaklı olmalı.
• Havalandırmanın iyi olması için de altının açık, üzerinin de hava almayacak şekilde çok iyi kapalı olması.
• Kovanlar izoleli olmalı.
• Kovanlarda kullanılan bütün metaller paslanmaz olmalı. (vida, çivi, destek sacları gibi)
• Kuluçkalık içinde arının dolaştığı her alan dezenfekte edilmeli. Bu iş için de önce kovan içi yakılmalı ve mutlaka ve mutlaka propolis eritilerek sürülmelidir. Başka bir malzeme türü kullanılmamalıdır.
• Kuluçkalık çerçevelerinde ham petek kullanılmamalı. Ballıklarda süzme bal için ham petek kullanabilirsiniz.

Kuluçkalık açılmadan besleme imkânı sağlanmalı.